In het eerste jaar van het programma Zorgpact kwamen vier thema’s op die als een rode draad door de samenwerkingen van de Koplopers en Regionale Zorgpacten heen liepen: Leren in de praktijk, Permanent leren, Zorg en technologie, en Toenemende opleidingseisen. In het laatste jaar kwam daar het Vmbo zorg en welzijn bij. Op deze thema’s organiseerde het Zorgpact kennisdeling en -ontwikkeling, door het organiseren van bijeenkomsten en werkbezoeken en het vervaardigen van tips en tools voor en door het Zorgpactnetwerk. Dat heeft geleid tot een aantal mooie opbrengsten, waar onder andere de SER en het Actie Leer Netwerk op gaan voortborduren.

Inspiratie uit gesprekken, voorbeelden, bezoeken en tools

Streven naar een betere toegeruste zorgprofessionals betekent schaken op meerdere borden tegelijk. Logisch dus dat in de actieagenda’s van de Regionale Zorgpacten een veelkleurig palet aan onderwerpen te zien was. Maar ook bij de Koplopers, die zich doorgaans concentreerden op één project, kwamen regelmatig meerdere thema’s in de aanpak terug. In de activiteiten die we rondom de thema’s hebben ontplooid kwamen Regionale Zorgpacten en Koplopers elkaar dan ook geregeld tegen, vaak aangevuld met andere geïnteresseerden uit zorg, welzijn, onderwijs en overheid. We haalden goede voorbeelden op, belichten met elkaar verschillende invalshoeken van een thema en deden met en bij elkaar inspiratie op.

De kruisbestuiving verbond initiatieven uit het hele land met elkaar en leidde tot mooie gesprekken, zoals die over het stimuleren van Permanent Leren tussen Evolva Werkplekleren, sTimul Nederland en het Leer- en Innovatienetwerk. Of Petra de Braal (de Zeeuwse Huiskamer), Elise Nieuwhof (Care Academy Veluwe) en Corinne Vellekoop en Cisca van der Span (Wijkleercentra), die met elkaar spraken over de kansen en uitdagingen van leren in de praktijk. Vernieuwers van MakeHealth, Zorgtechniek Limburg en het Expertisecentrum voor Innovatieve Zorg en Technologie gingen met elkaar in discussie over de lol en complexiteit van implementatie van zorgtechnologie. Voor het complexe vraagstuk over Toenemende opleidingseisen zetten we zelfs alle betrokken partijen bij elkaar voor een ‘whole system in a room’-sessie.

Dat er al veel goed ging, bleek wel uit alle concrete voorbeelden. Een inspiratiebron voor leren in de praktijk was bijvoorbeeld de succesvolle Praktijkroute Zorg, een opleiding waarin studenten hun lessen en stage grotendeels in de zorglocatie volgen. Het GET-LAB in Breda liet zien hoe je een succesvolle werkplaats opzet om studenten, docenten en professionals zorgtechnologie te laten ervaren. Het Zorgpact Stedendriehoek/Noord-Veluwe startte een  10-daags traject voor zij-instromers zodat ze snel in de zorg aan de slag kunnen en een BBL-opleiding kunnen volgen. Koploper Sparkcentres organiseerde zelfs een bustour om geïnteresseerden te laten zien hoe meer dan 1.000 studenten, docenten, onderzoekers en professionals interprofessioneel samenwerken, leren en innoveren. En Zorgtrainingscentrum Zwolle bepleitte de meerwaarde van samenwerking met het vmbo om jongeren al vroeg de verbinding tussen zorg en techniek te laten ervaren.

In plaats van met elkaar te concurreren gingen betrokkenen steeds meer samenwerken, ook over de grenzen van hun projecten en regio’s heen. Een mooi voorbeeld daarvan is het Zorgpact Midden Nederland, dat onder meer een handreiking voor verduurzaming van wijkleerbedrijven en keuzedelen zorg en technologie voor iedereen vrij beschikbaar stelde.

Netwerkvorming en productontwikkeling

Het Zorgpact faciliteerde de kennisvermeerdering tussen de regionale samenwerkingen met diverse bijeenkomsten. Meer dan 30 keer ontmoetten Koplopers, Regionale Zorgpacten en andere geïnteresseerden elkaar voor netwerkmeetings, staken ze de handen uit de mouwen in werksessies en namen ze op locatie een kijkje in de keuken bij elkaar. En op de edities van de Landelijke Werkdagen konden in totaal meer dan 70 verschillende themasessies worden bezocht. Door elkaar geregeld in verschillende vormen te ontmoeten is op alle thema’s zo gebouwd aan een netwerk.

De opgehaalde kennis verwerkten we samen met betrokkenen tot handige producten voor regionale samenwerking op de thema’s. Zoals de handreiking Leren in de praktijk, de netwerkkaart Zorg en technologie, de handout ‘Hoe lerend werkt de zorg?’ en de samenwerkingstoolkit voor het vmbo

Kennisdeling leidt tot inzichten

Door kennis en ervaringen met elkaar te delen zijn in de themanetwerken ontelbaar veel inzichten opgedaan. Een aantal van de belangrijkste lichten we hier uit:

  • Om studenten zelf eigenaar te maken van hun eigen leerproces is het belangrijk dat de docent verder gaat dan coachen: vragen stellen, verbindingen leggen en leerrijke omgevingen creëren zijn hiervoor belangrijke vaardigheden
  • Het wel of niet succesvol zijn van het implementeren van een technologische oplossing of innovatieve onderwijsvorm, zit in kleine dingen zoals het persoonlijk contact
  • De werkplek is bij uitstek de leerplek: studenten en docenten op de werkvloer hebben een positief effect op het leren van werkenden
  • Zorgverleners van verschillende niveaus hebben ieder hun eigen kwaliteiten, kennis en vaardigheden. De kunst is om iedereen op de juiste plek op het juiste moment in te zetten, met een zo optimaal mogelijke personeelssamenstelling

Hoe gaat het verder?

De opbrengsten van de Zorgpactactiviteiten op alle thema’s krijgen een vervolg in het Actie Leer Netwerk van het actieprogramma Werken in de Zorg. Daarnaast gaat de SER met de Actie-agenda Leven Lang Ontwikkelen een vervolg geven aan de opbrengsten op het thema Permanent leren en gaat het Platform vmbo zorg en welzijn met de samenwerkingstoolkit vmbo verder.